Ông Đỗ Văn Chiến - Bí Thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Uỷ ban Trung ương MTTQ Việt Nam; ông Trần Hồng Hà - Uỷ viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, ông Lê Tiến Châu - Uỷ viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch, Tổng thư ký và ông Ngô Sách Thực - Phó Chủ tịch Uỷ ban Trung ương MTTQ Việt Nam đồng chủ trì Hội nghị.
Toàn cảnh Hội nghị tại điểm cầu Trung tâm
Tại điểm cầu tỉnh Quảng Nam, ông Võ Xuân Ca - UVBTV Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh chủ trì Hội nghị; tham dự có Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh; đại diện lãnh đạo Sở Tài Nguyên và Môi trường; đại diện lãnh đạo các tổ chức chính trị - xã hội tỉnh; thành viên Hội đồng tư vấn về Dân chủ - Pháp luật Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh; cán bộ chuyên môn các Ban và Văn phòng Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, cùng đại diện lãnh đạo Ủy ban MTTQ Việt Nam 12/18 huyện, thị xã, thành phố được triệu tập.
Toàn cảnh Hội nghị tại điểm cầu Quảng Nam
Phát biểu khai mạc Hội nghị, Ông Đỗ Văn Chiến - Bí Thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Uỷ ban Trung ương MTTQ Việt Nam nhấn mạnh tầm quan trọng đối với việc sửa đổi dự án Luật đất đai và hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật về đất đai đồng bộ, thống nhất, phù hợp với thể chế phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Do vậy, đã trực tiếp đề dẫn cụ thể 07 vấn đề trọng tâm, đồng thời trên cơ sở có căn cứ cụ thể, lập luận rõ ràng, để thuyết phục, ông đề nghị các chuyên gia, đại biểu tham dự hội nghị cần tập trung nghiên cứu, đề xuất, góp ý, cụ thể như sau:
Một là, Dự án Luật Đất đai (sửa đổi) đã thể chế hoá được các quy định (theo Nghị quyết số 18-NQ/TW, các chủ trương của Đảng về đất đai; sự tương thích của dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) với Hiến pháp năm 2013 và các luật khác có liên quan) hay chưa?
Hai là, việc thể chế hóa các quy định liên quan đến Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) theo tinh thần của Nghị quyết số 18-NQ/TW nhấn mạnh vai trò của MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội trong xây dựng, thực hiện và giám sát, phản biện xã hội chính sách pháp luật về đất đai.
Ba là, cần làm rõ trách nhiệm của các cơ quan Nhà nước các cấp và quyền chủ thể của nhân dân, quyền của tổ chức, cá nhân sử dụng đất;
Bốn là, Tập trung những nội dung trong Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) nhằm tăng tính công khai, minh bạch, bình đẳng giao đất, cho thuê đất (Chương V). Làm rõ tiêu chí giao đất, cho thuê đất, đặc biệt cơ chế đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất, chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất có rừng; tiêu chí, hạn mức giao các loại đất, trong đó qui định rõ hạn mức đất giao cho tôn giáo, loại giao không thu tiền, có thu tiền sử dụng đất.
Năm là, Hoàn thiện các quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất để giải quyết hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, người có đất bị thu hồi và nhà đầu tư (Chương VII), thể chế hóa quan điểm được nêu trong Nghị quyết số 18-NQ/TW “có quy định cụ thể về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để sau khi thu hồi đất thì người dân có đất bị thu hồi phải có chỗ ở, bảo đảm cuộc sống bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ”.
Sáu là, Đề xuất sửa đổi, bổ sung những quy định về tài chính đất đai, giá đất trong dự thảo. Trong đó cụ thể là quy định về bỏ khung giá đất theo tinh thần Nghị quyết số 18-NQ/TW, tác động của việc bỏ khung giá đất, lộ trình thực hiện và cần quy định cụ thể như thế nào trong dự thảo Luật đất đai (sửa đổi).
Bảy là, Các quy định nhằm bảo đảm hài hòa lợi ích, khắc phục việc lợi dụng; lợi ích nhóm trong lĩnh vực đất đai; phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.
Hội nghị được nghe ông Ngô Sách Thực - Phó Chủ tịch Uỷ ban Trung ương MTTQ Việt Nam báo cáo tóm tắt các ý kiến gửi đến hội nghị phản biện xã hội và định hướng các nội dung phản biện. Theo báo cáo, Ban Thường trực Uỷ ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã kiến nghị 08 nhóm nội dung lớn cần góp ý, phản biện, theo đó đã nhận định và kiến nghị nhóm vấn đề về việc cụ thể hoá các quy định liên quan đến MTTQ Việt Nam trong dự thảo như sau: “Nghị quyết số 18-NQ/TW đã nhấn mạnh vai trò của MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội trong xây dựng, thực hiện và giám sát chính sách pháp luật về đất đai. Tuy nhiên qua rà soát, Dự thảo lần này có 06 Điều quy định về MTTQ Việt Nam (là các điều 77, 78, 79, 223, 227, 229); trong đó chủ yếu là vai trò vận động, thuyết phục khi thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng..., còn thiếu vắng vai trò giám sát, phản biện xã hội. Trong khi đó, đất đai hơn bất kỳ thứ gì, liên quan trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của đông đảo nhân dân. Dự thảo quy định còn chung chung, chưa cụ thể và khả thi để thực hiện, chưa tương xứng và chưa phù hợp với vị trí và vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Kiến nghị: Luật Đất đai (Sửa đổi) cần thể chế đầy đủ phương châm dân biết, dân kiểm tra, dân giám sát vào những nội dung cụ thể liên quan đến quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; thu hồi, bồi thường, hỗ trợ tái định cư; Quy định rõ vai trò của MTTQ Việt Nam tham gia vào việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trước khi Ủy ban nhân dân cùng cấp phê duyệt. Quy định cụ thể hơn nhiệm vụ của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị- xã hội trong giám sát việc thực hiện và phản biện xã hội”.
Hội nghị diễn ra trong thời gian 01 ngày, qua buổi chiều, Dự án Luật Đất đai (sửa đổi) tiếp tục được thảo luận và tất cả các góp ý, phản biện tại Hội nghị sẽ được đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường - cơ quan chủ trì soạn thảo cung cấp thêm vài thông tin, đồng thời giải trình làm rõ những vấn đề liên quan đến một số nội dung được đề cập phản biện xã hội.
Sau khi kết thúc Hội nghị, Ban Thường trực Uỷ ban Trung ương MTTQ Việt Nam sẽ tiếp thu, tổng hợp đối với tất các ý kiến đóng góp, phản biện và kiến nghị đến cơ quan chủ trì soạn thảo, trình Ủy ban của Quốc hội và các cơ quan có liên quan nhằm có thêm căn cứ để Quốc hội xem xét, thông qua dự thảo Luật theo chương trình 03 kỳ họp.
Được biết, trước khi tổ chức hội nghị phản biện xã hội trên, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã tổ chức 02 hội nghị tọa đàm tại 02 tỉnh Quảng Ninh và Hoà Bình để thảo luận về một số vấn đề trong dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) có tác động lớn đến người dân, doanh nghiệp và các thành viên, hội viên./.