Hoạt động của mặt trận phải thiết thực và hiệu quả

Thực tế từ cơ sở

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam với vai trò là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân; đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân; tập hợp, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, thực hiện dân chủ, tăng cường đồng thuận xã hội; giám sát, phản biện xã hội; tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước. Thời gian qua, Uỷ ban MTTQ Việt Nam các cấp tỉnh Quảng Nam luôn phát huy tinh thần sáng tạo và tự quản của Nhân dân tích cực triển khai các cuộc vận động, các phong trào thi đua với nhiều nội dung phong phú. Trong đó chú trọng hướng dẫn các địa phương đăng ký xây dựng các mô hình điểm, lấy khu dân cư làm địa bàn triển khai thực hiện.

Hiện nay, 1.718 khu dân cư trên địa bàn toàn tỉnh đã ra mắt và đi vào hoạt động trên 525 mô hình của nhân dân ở khu dân cư. Điển hình như: "Mô hình tự quản về bảo vệ môi trường", "Tiếng loa an ninh", "Dòng họ tự quản về an ninh trật tự", "Khu dân cư yên bình, sáng, xanh, sạch, đẹp", "KDC chung tay giảm hộ nghèo bền vững"... Nhìn chung, các mô hình đã phát huy được tinh thần đoàn kết, gắn bó trong cộng đồng, góp phần xây dựng nông thôn mới, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, tạo cảnh quang môi trường văn minh, sạch đẹp, duy trì, nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân. Tuy nhiên, qua khảo sát thực tế tại cơ sở, mô hình thì nhiều nhưng hiệu quả chưa cao, một số mô hình tự quản ở khu dân cư còn hình thức, vẫn còn có sự chồng chéo, trùng lắp về chức năng, nhiệm vụ và con người giữa các Tổ tự quản. Thậm chí có nơi còn hiểu sai về mô hình dẫn đến chưa phân biệt được mô hình tự quản với phong trào, phần việc, các cuộc vận động...

Bà Trần Thị Kim Thanh- Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam Thành phố Tam Kỳ cho biết: Việc xây dựng các mô hình tự quản ở khu dân cư trên địa bàn thành phố quá nhiều trong thời gian gần đây nhưng chỉ dừng lại ở lễ phát động ra mắt mô hình; việc xây dựng quy chế hoạt động, quy trình thực hiện, tự tham gia của các hộ dân, công tác hướng dẫn, theo dõi, kiểm tra còn nhiều hạn chế; công tác phối hợp giữa Mặt trận và các ngành chức năng trong công tác xây dựng mô hình tự quản ở cộng đồng dân cư chưa đồng bộ.

Toàn cảnh khảo sát tại huyện Phước sơn

Đồng ý kiến, ông Trần Tám- Chi hội trưởng Hội Nông dân thôn Nhì Đông- xã Bình Lâm, Hiệp Đức: Hiện nay, Mặt trận, các đoàn thể, công an đều có mô hình nhưng nội dung trùng lắp tập trung vào các lĩnh vực: bảo vệ môi trường, an ninh trật tự... dẫn đến chất lượng không cao vì thiếu sự đầu tư, một người có quá nhiều chức năng, tham gia trong ban điều hành của nhiều mô hình.

Ông Trần Tám- Chi hội trưởng Hội Nông dân thôn Nhì Đông- xã Bình Lâm, Hiệp Đức trao đổi

Bà Lê Thị Thanh Hoàng- Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Quế Long thì cho rằng: Mặt trận vẫn còn nặng hành chính hóa, không nên chạy theo thành tích hoặc vì chấm điểm thi đua cuối năm mà đối phó, thành lập ra nhiều mô hình nhưng không thiết thực, kiểu "đánh trống bỏ dùi".

Bà Lê Thị Thanh Hoàng- Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Quế Long phát biểu

Thiết thực và hiệu quả

Việc xây dựng, tổ chức các hoạt động tự quản của cộng đồng dân cư là hết sức cần thiết, đáp ứng nhu cầu và tình hình thực tế hiện nay. Nhưng làm thế nào để nâng cao chất lượng, hoạt động hiệu quả các mô hình tự quản, phát huy được dân chủ, tạo sự đồng thuận xã hội, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân?

Theo ông Đỗ Tài- Bí thư Huyện ủy Đông Giang: Mô hình tự quản, nói thì tưởng chừng dễ nhưng khi thực hiện rất khó. Theo ông Tài "mô hình tự quản phải gắn với khu dân cư kiểu mẫu, các mô hình không dàn trải nên gom lại một đầu mối, đồng thời giao Mặt trận chủ trì để tạo nên sức mạnh; phạm vi mô hình nên bắt đầu từ tổ đoàn kết, gắn với hương ước, quy ước; linh hoạt về cấp độ và quy mô phù hợp với từng địa bàn cụ thể: đồng bằng, miền núi, dân tộc thiểu số".
Bà Huỳnh Thị Thùy Dung- Bí thư Huyện ủy Bắc Trà My trao đổi: Mô hình tự quản về bản chất thì giống nhau đều xuất phát từ cộng đồng dân cư nhưng cách thức và hình thức triển khai thực hiện thì khác nhau cần có sự định hướng của cấp ủy và chính quyền các cấp. Nên xây dựng bộ tiêu chí hay khung chuẩn cho mô hình tự quản. "Có thể thực hiện điểm ở một số địa phương sau đó nhân rộng trên toàn tỉnh để tạo sự thống nhất từ trên xuống dưới, từ quan điểm đến hành động, có như thế mô hình tự quản mới hiệu quả và bền vững"- bà Dung nói.

Ông Nguyễn Đức Hải- Trưởng Ban Công tác Mặt trận thôn 10, xã Phước Hiệp (Phước Sơn) cho rằng: Mô hình tự quản phải được sự đồng thuận, hưởng ứng tham gia của người dân, không nên dựa dẫm vào ngân sách hỗ trợ của Nhà nước, lúc đó mô hình mới sống lâu và đi vào lòng dân. 

Theo ông Võ Xuân Ca- UVBTV, Chủ tịch Uỷ ban MTTQ Việt Nam tỉnh: Cần phải xác định rõ khái niệm và bản chất của mô hình tự quản. Mọi phong trào phải bắt đầu từ nhân dân, làm sao các mô hình sẽ không hình thức, không hô hào, các mô hình tự quản ở khu dân cư phải trở thành phong trào tự nguyện, tự giác, tự quyết, tự chịu trách nhiệm, tự chủ về kinh phí, hoạt động theo quy chế, thiết thực và bền vững, đem lại lợi ích cho nhân dân, được người dân đồng tình, ủng hộ, góp phần phát triển kinh tế-xã hội của địa phương. Ban Thường trực Uỷ ban MTTQ Việt Nam tỉnh sau khi khảo sát thực tế từ cơ sở sẽ xây dựng Đề án về mô hình tự quản này. Theo đó sẽ thiết kế theo hướng tập hợp về một đầu mối; xây dựng khung mở cho mô hình tự quản; về quy mô tổ chức, phạm vi và lĩnh vực hoạt động sẽ linh hoạt tùy thuộc vào điều kiện và tình hình thực tế ở từng địa phương; phát huy tính chủ động và sáng tạo ở cơ sở; kể cả tên gọi cũng sẽ thống nhất, mô hình tự quản ở cộng đồng hay mô hình tự quản ở khu dân cư...“Phương châm của Mặt trận là phải thiết thực và hiệu quả” - ông Võ Xuân Ca nói.

Quả thật, nếu hiểu và thực hiện mô hình tự quản theo đúng nghĩa sẽ phát huy tối đa vai trò tự quản, tự chủ, tự nguyện của nhân dân ở cơ sở, thực hiện đúng yêu cầu và mục tiêu của Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”.

Ông Đỗ Tài- Bí thư Huyện ủy Đông Giang phát biểu

Bà Huỳnh Thị Thùy Dung- Bí thư Huyện ủy Bắc Trà My 
trao đổi

Ông Nguyễn Đức Hải- Trưởng Ban Công tác Mặt trận thôn 10, xã Phước Hiệp (Phước Sơn)
phát biểu